Het CIM – verbouwingen voor niets?
In Merksplas werd op 16 mei 2019 in aanwezigheid van de minister van Asiel en Migratie een nieuwe vleugel in gebruik genomen. Het gaat om veertien aparte kamers voor gedetineerden die niet voor het groepsregime in aanmerking komen. Dat kan zijn om verschillende redenen, van een zwaar strafregister tot een psychiatrisch profiel. De uitbreiding is een onderdeel van het ‘Masterplan gesloten centra’ dat twee jaar geleden door de regering werd goedgekeurd. Daarmee is er in Merksplas nu plaats voor zo’n 160 mensen. De nieuwe vleugel heeft enkele weken gefunctioneerd, maar moest vervolgens weer worden gesloten wegens personeelsgebrek. Sindsdien staat hij leeg. Kostprijs van de verbouwing: 557.000 euro.
Het afgelopen jaar waren we getuige van een groot aantal langdurige opsluitingen. In principe is de opsluiting beperkt tot vier, hoogstens vijf maanden. Wie uit de gevangenis komt, kan tot acht maanden vastgehouden worden. Maar we hebben ook opsluitingen van elf of twaalf maanden vastgesteld.
Nog nooit hebben we zoveel vrijlatingen meegemaakt: 67 van de 183 mensen die we begeleid hebben, konden niet gerepatrieerd worden. Meermaals werd iemand na acht of meer maanden weer vrijgelaten, omdat de Dienst Vreemdelingenzaken van de autoriteiten van het land van herkomst geen doorlaatbewijs kon bekomen. De overheid slaagt er kennelijk alsmaar moeilijker in om sans-papiers terug te sturen. Ook de cijfers van de vrijwillige terugkeer dalen. In 2019 werd voor beide samen – vrijwillige en gedwongen terugkeer – het laagste cijfer sinds 2010 genoteerd. Zijn de oude recepten stilaan opgebruikt?
Het personeel van Merksplas is goed opgeleid en doet zijn uiterste best om het gedwongen verblijf van de mensen in het centrum draaglijk te maken. Niettemin gaat achter de hoge muren en hekken veel leed schuil, waaraan we met onze aanwezigheid, onze dienstverlening en onze pleitbezorging enigszins tegemoet trachten te komen.
Dit artikel is onderdeel van het jaarverslag van JRS Belgium. U vindt hier het overzicht.