Leven zonder verblijfrecht: het verhaal van Asmaa

Plan Together heeft gedurende 15 maanden een gezin zonder wettig verblijf met vier kinderen (12, 10, 9 en 7) ondersteund. De ouders kwamen 18 jaar geleden naar België en zijn zonder verblijfsrecht sinds hun eerste toeristenvisa afliepen. Alle kinderen zijn in België geboren en zijn goed geïntegreerd in school, buurt en gemeenschap. Ze spreken de moedertaal van hun ouders en zowel Nederlands als Frans.

De echtgenoot werkt in de informele economie en hoewel zijn inkomen laag en onstabiel is, heeft het gezin kunnen overleven dankzij extra hulp van hun uitgebreide ondersteuningsnetwerk dat zij in de loop der jaren hebben opgebouwd. De moeder lijdt aan paniekaanvallen, angst en slapeloosheid en bezoekt nu steungroepen en krijgt psychologische hulp die werd geregeld door de casemanager. Het gezin heeft de meest intensieve steun ontvangen van Plan Together, met ten tijde van de gegevensverzameling 17 huisbezoeken.

Zij misten het eerdere algemene regularisatieprogramma. Een uitgebreid beroep dat door hun jarenlange advocaat was voorbereid, werd eind 2020 door de autoriteiten afgewezen. Gedurende de 11 jaar waarin zij wachten op de beslissing werden alle vier de kinderen geboren.

Toen Plan Together het gezin ontmoette – doorverwezen door een welzijnsorganisatie die onderwijs en sociale activiteiten voor kinderen ondersteunt – was het gezin goed op de hoogte van de migratieprocedure. De man was echter ernstig gedemotiveerd door het lange wachten op een beslissing van de overheid en had het bijna opgegeven om hun status ooit te regulariseren. Terwijl de man geen vertrouwen had in het systeem, stond de vrouw nog steeds open voor het idee om andere opties voor regularisatie te onderzoeken, daarbij sterk gesteund door hun oudste kind, dat ervan droomt te leven als ieder ander kind en het eigen leven ten volle leeft in het enige land dat het heeft gekend.

Door intensieve en geduldige ondersteuning via casemanagement kreeg het gezin langzaam de moed om een nieuwe regularisatieaanvraag in te dienen. Omdat de familie in contact stond met een andere NGO kregen ze het advies om geen nieuwe regularisatieaanvraag in te dienen. De casemanager onderzocht hun situatie volledig en nam opnieuw contact op met het advocatenkantoor dat tot dan toe hun dossier had behandeld. Het kantoor stemde ermee in om een nieuwe aanvraag voor te bereiden. Ook het Kinderrechtencommissariaat gaf zijn advies om hun dossier te versterken.

Terwijl ze een grote hoeveelheid papierwerk voor hun aanvraag voorbereidden, kregen de gezinsleden te maken met veel tegenslagen en moeilijkheden die hun moreel beïnvloedden. De casemanager stond de gezinsleden bij elke stap bij om hen op de been te houden. De huisbaas gaf het gezin bijvoorbeeld een opzeggingstermijn en de familie beleefde een paar uiterst stressvolle maanden waarin het worstelde om een alternatieve woning te vinden. In die periode werd ook hun voorbereiding voor een aanvraag voor regularisatie on-hold gezet. Toen het gezin de woning niet op tijd verliet, werd het voor de rechter gedaagd en veroordeeld tot het betalen van de gerechtskosten. De casemanager vergezelde de vrouw naar de rechtbank om haar te steunen. Andere administratieve obstakels hielden in dat de identiteitskaart van de man afliep omdat hij de deadline voor verlenging had gemist.

De deelname van het gezin aan Plan Together viel ook samen met de massale regularisatiecampagne in Brussel, waarbij verschillende gebouwen werden bezet en een lange hongerstaking werd gehouden. Het gezin vreesde dat het een nieuwe kans op regularisatie zou mislopen als het niet zou meedoen, maar besloot uiteindelijk om niet deel te nemen. Het oudste kind vergezelde de moeder naar verschillende demonstraties en werd geïnterviewd door een tv-journalist: ze was erg trots dat ze haar stem had laten horen.

Het gezin gaat door met het verzamelen van bewijsmateriaal voor de lopende aanvraag. Sommige steunbrieven zijn nu meer dan 6 maanden oud en worden door de autoriteiten misschien niet meer als geldig beschouwd. Dit maakt het gezin angstig en bezorgd, maar desondanks zet het gezin onder begeleiding van de casemanager de procedure voort.